Etik Politikası

Artı Puan olarak, ruh sağlığı bilgilerini erişilebilir kılarken en yüksek kişisel, organizasyonel ve kurumsal davranış standartlarına uymayı taahhüt ederiz. Çalışma şeklimiz ve etik anlayışımız, içeriklerimizin temeli profesyonel ve klinik araştırmalara dayanmaktadır.

Temel Etik İlkelerimiz:

  1. Amaca Uygunluk: İçeriklerimizin kaynağı, ruhsal bozuklukların güvenilir tanılarını kolaylaştırmak için tasarlanmış sınırlandırma kaynaklarına dayanmaktadır. Platformumuzun etik sorumluluğu, bu akademik bilgileri çarpıtmadan, amacına uygun şekilde sadeleştirmektir.
  2. Profesyonel Sınırlar (Yetkinlik Uyarısı):
    • DSM ve benzeri kaynaklar, bir klinik tanı koymak için klinik eğitim ve deneyim gerektiren araçlardır. Artı Puan’da yayınlanan hiçbir içerik, bu klinik değerlendirmenin veya profesyonel bir tedavinin yerini tutmaz.
    • İçeriklerimiz, ruh sağlığı alanındaki klinisyenler, öğrenciler ve araştırmacılar için bir eğitim kaynağı olma amacı taşıyan bir kılavuzu halka açık bir dille yorumlar.
  3. Kötüye Kullanımın Önlenmesi:
    • Kaynaklarımızın hukuki ve diğer amaçlarla kullanımına ilişkin özel uyarılar mevcuttur.
    • Bu doğrultuda, platformumuzda yer alan bilgilerin, yasal veya adli bağlamlarda bir uzman görüşü olarak kullanılması, bireyleri etiketlemesi veya kötüye kullanılması kesinlikle etik dışıdır.
  4. Kapsayıcılık ve Ortak Dil: İçeriklerimiz, psikiyatristler, psikologlar, sosyal hizmet uzmanları, hemşireler, danışmanlar ve diğer sağlık profesyonelleri de dahil olmak üzere, ruh sağlığı alanında “ortak bir dil” oluşturma çabasını destekler.

Çeşitlilik Politikası

Artı Puan, editoryal içeriğinde çeşitliliği ve kapsayıcılığı temel bir değer olarak benimser. Ruhsal bozuklukların ve psikolojik sağlığın; kültürel, etnik, cinsel ve toplumsal cinsiyet bağlamlarından ayrı düşünülemeyeceğine inanıyoruz.

Editoryal Yaklaşımımız:

  • Etnik ve Irksal Eşitlik: İçeriklerimizin dayandığı bilimsel kaynakların hazırlanış sürecinde, tüm metinler bir “Etnik ve Irksal Eşitlik ve Kapsayıcılık Çalışma Grubu” tarafından gözden geçirilmiştir. Biz de bu küresel standardı takip ederiz.
  • Damgalamayan Dil: Yayınlarımızda, ırkçılık ve ayrımcılık deneyimi gibi risk faktörlerine uygun şekilde dikkat etmeyi ve damgalayıcı olmayan (non-stigmatizing) bir dil kullanmayı taahhüt ederiz.
  • Kültür, Cinsiyet ve Yaşam Boyu Gelişim:
    • Yazılarımızda, bozuklukların “Kültürle İlişkili Tanısal Konular” ve “Cinsiyet ve Toplumsal Cinsiyetle İlişkili Tanısal Konular” başlıklarına özel önem veririz.
    • İçeriklerimiz de kaynaklarımız gibi tanıya ilişkin gelişimsel konuları ve yaşam boyu yaklaşımı yansıtır. İçeriklerimizde, belirtilerin yaşam boyu nasıl değişebileceğini ve yaşa bağlı faktörleri dikkate alır.
  • Kültürel Farkındalık: Psikiyatrik tanıda kültürün önemini ve çevrimiçi olarak sunulan Kültürel Formülasyon Görüşmesi gibi araçların varlığını kabul ederek, kültürel duyarlılığı yüksek içerikler üretmeyi hedefleriz.

Düzeltme Politikası

Bilimsel anlayış, yinelemeli bir revizyon sürecidir. Artı Puan, bu dinamik sürece saygı duyar ve içeriklerinde hata veya eksiklik tespit edilmesi durumunda şeffaf bir düzeltme prosedürü uygular.

Hataları Ele Alma Prosedürümüz:

Eğer bir içerik, temelden hatalıysa ve düzeltilemeyecek durumdaysa, geri çekilir ve yerine güncel bilgiyi içeren yeni bir içerik hazırlanır.

Aktif Takip: DSM-5-TR, 2013’te yayınlanan DSM-5’ten sonra yapılan tüm çevrimiçi güncellemeleri entegre etmiştir. Biz de www.dsm5.org gibi resmi kaynaklardan periyodik olarak yayınlanan kodlama veya kriter güncellemelerini takip eder ve içeriklerimizi bu doğrultuda revize ederiz.

Hata Bildirimi ve İnceleme: Okuyucularımız tarafından (iletişim kanallarımız aracılığıyla) bildirilen tüm potansiyel hatalar, editoryal ekibimiz tarafından incelenir. Bu inceleme, bilginin kaynağına sadık kalınarak yapılır.

Düzeltme ve Geri Çekme:

Eğer bir bilginin yanlış yorumlandığı, eksik olduğu veya “spesifik bilimsel gelişmeler” ışığında güncelliğini yitirdiği teyit edilirse, ilgili içerik derhal düzeltilir.

Yapılan önemli düzeltmeler (örneğin, bir tanı kriterinin yanlış yorumlanması gibi), ilgili içeriğin sonunda neyin, neden ve ne zaman düzeltildiğini belirten şeffaf bir not ile yayınlanır.

Ekip ve Katkıda Bulunan Çeşitliliği Politikası

Artı Puan olarak, ruh sağlığı bilgilerini sunarken farklı bakış açılarının ve deneyimlerin değerine inanıyoruz. Platformumuzun editoryal içeriği, DSM-5-TR’nin kendi gelişim sürecinde benimsediği kapsayıcılık ruhunu yansıtmayı hedefler. DSM-5-TR’nin hazırlanması sırasında, metinlerin “Etnik ve Irksal Eşitlik ve Kapsayıcılık Çalışma Grubu” tarafından incelenmiş olması, bizim için de yol gösterici bir ilkedir.

İşe Alım ve İstihdam İlkelerimiz (Gelecekteki Katkıda Bulunanlar İçin):

  1. Fırsat Eşitliği: Artı Puan, potansiyel yazarlar, editörler veya katkıda bulunanlar arasında ırk, etnik köken, din, cinsiyet, cinsel yönelim, engellilik veya yaş ayrımı yapmaksızın fırsat eşitliğini savunur.
  2. Perspektif Çeşitliliği: Platformumuz büyüdükçe, ekibimize veya konuk yazar havuzumuza farklı kültürel arka planlara sahip ruh sağlığı profesyonellerini, alandaki akademisyenleri ve ruh sağlığı konusunda deneyim sahibi (lived experience) bireyleri dahil etmeyi hedefleriz.
  3. Kapsayıcı İşe Alım: İşe alım süreçlerimiz (gelecekte oluşturulması halinde), yalnızca akademik yetkinliğe değil, aynı zamanda kültürel duyarlılığa ve damgalamayan bir dil kullanma becerisine de odaklanacaktır.

Sahiplik ve Finansman Bilgileri

Sahiplik Yapısı:

Artı Puan (artipuan.com), bağımsız bir psikoloji ve psikiyatri meraklısı blog yazarı tarafından yönetilen kişisel bir bilgi platformudur. Platform, herhangi bir ticari şirkete, sağlık kuruluşuna veya kurumsal yapıya bağlı değildir.

Finansman ve Gelir Modeli:

Artı Puan, editoryal bağımsızlığını korumak için şeffaf bir finansman politikası izler.

  • Mevcut Durum: Şu anda platformun tüm masrafları (alan adı, sunucu hizmetleri ve yazılım) site sahibi tarafından kişisel olarak karşılanmaktadır. Platformumuz herhangi bir kurumdan, organizasyondan veya devletten hibe ya da fon almamaktadır.
  • Gelecekteki Potansiyel Gelirler: Platformun sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla gelecekte reklam veya sponsorluk modelleri değerlendirilebilir. Böyle bir durumda:
    • Tüm sponsorlu içerikler veya reklam alanları “Reklam” veya “Sponsorlu İçerik” olarak net bir şekilde etiketlenecektir.
    • Editoryal içerik ile reklam içeriği arasına net bir ayrım konulacaktır.
    • Platformumuzun misyonuyla (bilimsel temelli, sadeleştirilmiş bilgi) çelişen veya yanıltıcı sağlık beyanları içeren reklamlar kabul edilmeyecektir.

Geri Bildirim ve Etkileşim Politikası

Artı Puan, okuyucu etkileşimini ve geri bildirimlerini, platformun temel amacı olan “anlaşılırlığı” sağlamanın bir parçası olarak görür. Bilgiyi sadeleştirme sürecimizin başarılı olup olmadığını ölçmek için kamuoyu ile şeffaf bir etkileşime öncelik veriyoruz.

Geri Bildirimi Nasıl Topluyoruz?

Okuyucularımız, platformumuzda yer alan İletişim sayfası, e-posta adresimiz veya (varsa) makale altındaki yorum bölümleri aracılığıyla bize ulaşabilirler.

Geri Bildirimleri Nasıl Yanıtlıyoruz?

  1. İnceleme: Gönderilen tüm geri bildirimler editoryal ekip tarafından okunur ve değerlendirilir.
  2. Önceliklendirme:
    • Hata Bildirimleri: İçeriklerimizdeki olgusal, bilimsel veya terminolojik hatalara ilişkin geri bildirimler en yüksek önceliğe sahiptir. Bu bildirimler, doğrudan Düzeltme Politikamız kapsamında ele alınır.
    • Anlaşılırlık: Bir konunun yeterince sade veya net anlatılmadığına dair geri bildirimler, gelecekteki içerik güncellemeleri için dikkate alınır.
  3. Yanıt Verme ve Şeffaflık:
    • Gelen her mesaja bireysel olarak yanıt vermeyi garanti edemesek de, bir düzeltme veya güncelleme ile sonuçlanan tüm önemli geri bildirimler, ilgili makalede (Düzeltme Politikamıza uygun olarak) belirtilir.
    • Kamuoyunu ilgilendiren genel sorular veya sıkça sorulan konular, yeni blog yazıları veya SSS bölümleri aracılığıyla şeffaf bir şekilde yanıtlanabilir.

Önemli Sınırlandırma:

Platformumuzun etik ilkeleri gereğince, kişisel tıbbi tavsiye, teşhis veya tedavi önerisi talebi içeren geri bildirimlere yanıt verilmemektedir. Bu tür mesajlar, okuyucuyu yetkili bir ruh sağlığı uzmanına yönlendiren standart bir bilgilendirme ile karşılanır.

Sorumluluk Reddi

Adli Alanda Kullanımına İlişkin Uyarı Metni

ARTIPUAN.COM üzerinde bulunan metinler öncelikli olarak klinisyenlere klinik değerlendirme, vaka formülasyonu ve tedavi planlaması yapmalarında yardımcı olmak ve psikoloji alanında bilgi edinmek isteyen herkes için tasarlanmıştır.

Sonuç olarak, ARTIPUAN.COM’da yer alan ruhsal bozukluk tanımının, mahkemelerin ve hukuk profesyonellerinin teknik ihtiyaçlarından ziyade klinisyenlerin, halk sağlığı uzmanlarının ve araştırma görevlilerinin ve psikoloji hakkında merak sahibi olanların ihtiyaçlarını karşılamak üzere geliştirildiğini belirtmek önemlidir. ARTIPUAN.COM herhangi bir bozukluk için tedavi kılavuzu sunmadığını da belirtmek gerekir.

Hukuki Karar Süreçlerine Katkısı

Tanılar ve tanısal bilgiler, uygun şekilde kullanıldığında kısmen fikir verici olabilir.

ARTIPUAN.COM, ilgili klinik ve araştırma literatürünün gözden geçirilmesine dayanan bir özet sunarak, yasal karar alıcıların ruhsal bozuklukların ilgili özelliklerini anlamasını kolaylaştırabilir. Tanılarla ilgili literatür, aynı zamanda ruhsal bozukluklar ve belirli bir bireyin işlevselliği hakkındaki temelsiz spekülasyonlara karşı bir bilgi kaynağı işlevi de görür. Son olarak, boylamsal seyre ilişkin tanısal bilgiler, yasal meselenin bireyin geçmişteki veya gelecekteki bir zaman noktasındaki zihinsel işlevselliğiyle ilgili olduğu durumlarda fikir vermeyi sağlayabilir.

Kullanımdaki Riskler ve Sınırlılıklar

Bununla birlikte, ARTIPUAN.COM’da bulunan metinlerin adli ortamlarda kullanımı, kullanımının riskleri ve sınırlılıkları hakkında bir farkındalıkla bilgilendirilmelidir. ARTIPUAN.COM kategorileri, kriterleri ve metinsel açıklamaları adli amaçlarla kullanıldığında, tanısal bilgilerin yanlış kullanılması veya yanlış anlaşılması riski vardır. Bu tehlikeler, hukukun nihai olarak ilgilendiği sorular ile klinik bir tanıda yer alan bilgiler arasındaki kusurlu uyumdan kaynaklanmaktadır.

Klinik Tanı ve Hukuki Sorumluluk

Çoğu durumda, zihinsel gelişim bozukluğu (zihinsel yetersizlik), şizofreni, majör nörobilişsel bozukluk, kumar bozukluğu veya pedofilik bozukluk gibi bir ruhsal bozukluğunun klinik tanısı, böyle bir duruma sahip bir bireyin, yasada tanımlandığı şekliyle bir ruhsal bozukluk veya “akıl hastalığı” için yasal kriterleri veya belirli bir yasal standardı (örn. yeterlilik, cezai sorumluluk veya maluliyet) karşıladığı anlamına gelmez.

İkincisi için, genellikle ARTIPUAN.COM’da yer alan bilgilerin ötesinde ek bilgiler gereklidir. Bu bilgiler, bireyin işlevsel bozuklukları ve bu bozuklukların söz konusu özel yetenekleri nasıl etkilediği hakkında bilgileri içerebilir. Her tanı kategorisi içinde bozukluklar, yetenekler ve yetersizlikler büyük ölçüde farklılık gösterdiği için, belirli bir tanının atanması, belirli bir risk, bozukluk veya yetersizlik düzeyi anlamına gelmez.

Uygun Olmayan Kullanıma Dair Uyarılar

Klinisyen olmayan, tıp dışı veya başka bir şekilde yetersiz eğitim almış kişiler tarafından ruhsal bir bozukluğun varlığını değerlendirmek için ARTIPUAN.COM’un kullanılması tavsiye edilmez.

Klinisyen olmayan karar alıcılar, bir tanının, bireyin ruhsal bozukluğunun etiyolojisi veya nedenleri ya da bireyin bozuklukla ilişkili olabilecek davranışlar üzerindeki kontrol derecesi hakkında herhangi bir zorunlu çıkarım taşımadığı konusunda da uyarılmalıdır. Bireyin kendi davranışları üzerinde azalmış kontrolün, bozukluğun bir özelliği olduğu durumlarda bile, tanıya sahip olmanın kendisi, belirli bir bireyin belirli bir zamanda davranışını kontrol edemediğini (veya edemediğini) göstermez.